Hauxe da 2022ko egutegirako hautatutako gaia: gure osasunari eta ongizateari eta gure inguruneari onurak ekartzen dizkieten tokiko eta sasoiko elikagaiak.
Sasoiko elikagaiak kontsumitzen baditugu,
- Gure baserritarren ekoizpen-ereduak babesten ditugu.
- Merkaturatze iraunkorragoa sostengatzen dugu, banaketan energia gutxiago xahutzen delako.
- Lurzorua ez pobretzen laguntzen dugu. Landareen ziklo naturalak errespetatzean, laboreak txandakatzea sustatzen da eta lurzorua gutxiago pobretzen da.
Azken batean, modu naturalean lantzen direnez, nutrizio-ekarpenak mantentzen dituzte; bitaminak, mineralak eta bestelako elikagaiez ari gara. Horrez gain, testura, itxura eta zapore egokiagoa izaten dute. Sasoiko elikagaiek kalitate hobea izaten dute biltzeko garaian bilduz gero.
Zein barazki aukeratu dugu abuzturako? lekak
Amerikako kontinentetik datoz lekak, eta Europan XVI. mendean hasi ziren kontsumitzen.
Lekak barazkitzat hartzen dira baina lehorrak direnean lekaletzat hartzen dira.
Fabazeoen familiako landare igokari baten fruitua da. Forma laua edo biribila du, luzea, berdea, eta barruan haziak ditu.
Urte osoan zehar aurki ditzakegu lekak merkatuan, negutegietan landatutako landare bat delako, baina sasoiko lekak udako hilabeteetakoak dira eta garai horretan kontsumitzea da gomendagarriena.
Heldutasun-mailaren arabera, lekei haritxo batzuk ateratzen zaizkie izkinetan, eta horiek kendu egin behar dira egosi aurretik.
Egokiak dira pisua kontrolatzeko dietetan kontsumitzeko, kaloria gutxi dutelako (31 Kcal 100 gramoko). Horrezaz gain, ura, mineralak eta zuntza dute, lipido-maila txikia eta ez dute kolesterol edo gantzik; beraz, eragin erregulatzailea eta antioxidatzailea dute.
A eta C bitamina ugari dute, baita zinka ere, eta, horiek guztiek egoera ezin hobean mantentzen dute gure sistema immunologikoa. Zuntz-eduki handiak heste-igarotzea erregularizatzen du, idorreriari aurre egiten dio eta asebeteta egoten laguntzen digu.
Memoriarako ere onak dira, B1 bitamina dutelako, eta K bitaminak hezurrak indartsu eta osasuntsu mantentzen laguntzen digu.
Potasio eta magnesio ugari edukitzeak hipertentsioa murrizten laguntzen du.
Azido foliko ugari ere badute, umekia garatzen laguntzen duena; beraz, oso elikagai egokia da haurdunaldian eta ondorengo edoskitzean.
Ez da gordinik jatea gomendatzen; izan ere, digerigaitzak izateaz gain, faseolina izeneko substantzia toxiko bat dute, egostean desagertzen dena.
Ondorengo loturan, ELIKA-Nekazaritzako Elikagaien Segurtasunerako Euskal Fundazioaren informazio-kartel bat duzue eta, bertan, leka eta hegaluze entsaladaprestatzeko azalpenak aurkituko dituzue.
