Hegazti beltza azaldu zaigu martxoko orrialdean, ezaguna inondik inora Euskal Herrian. Baina, zozoa ala belea dugu? Edozein kasutan, bata zein bestea hain ezagunak izanik, euskal esaera zaharretan ere badute lekurik:
Zozoak beleari zer esango eta ipurbeltz! Hortxe duzue martxoko esaeraren erantzuna. Ez dago asko pentsatu beharrik horren esanahia ulertzeko: biak beltz-beltzak izanik, elkarri mokoka hasi eta hala esan omen zion batak besteari. Horixe polita!
Erraz jabetzen gara horrelako portaerez kanpotik ikusten ditugunean, baina guk geuk egiten dugunean konturatzen al gara? Izan ere, zenbat aldiz leporatzen diogu hurkoari guk geuk egiten duguna!? Zein aise ikusten ditugun besteen akatsak, gureak sumatu ere egin gabe … Eta larriena da, zozoari gertatu bezalaxe, gu geu ez garela horretaz ohartu ere egiten!
Esaera gai emanda, halaxe kantatu du Legazpiko Bertso Eskolako Lierni Ugarte Valdivielso bertsolariak:
Zozoak egin zuen
bere hausnarketa.
Beraz, aholku honi
ipini arreta:
Besteak gutxiago
kritikatu eta,
geure burua ere
epaitu tarteka.
Hortxe duzue, beraz, mezua: besteak gutxiago epaitu eta geure buruari gehiago erreparatu, autokritika egin eta malguagoak izan bazterrekoekin. Antzekoak izanagatik, ez baikara berdinak, zozoa eta belea bezalaxe.
Aurreko hilabeteetan bezala, bertsolariak gaiari buruzko bertso borobila sortzeaz gain, bertsoaren elementu bati buruz ere hitz egin digu, oraingoan Puntuaz.
Puntua bi lerrok osatzen dute eta bigarren lerroko hitza da oina, errima daraman hitza. Honenbestez, bertsoa puntuz osatuta dago. Neurri ezagunenen artean, esate baterako, zortzikoak lau puntu ditu; hamarrekoak bost; eta koplak bi besterik ez.
Inguruan inor musikazalea baldin badugu, akaso ezaguna egingo zaio Urtz taldeak bere garaian kantuan zioena:
Geure burua ondo ezagutu arte,
xoxoak beleari ipurbeltz.
Ez dakit zergatik,
errazago gertatzen da
norberak dituen akatsak
besteengan ikustea.
Ez dakit zergatik,
errazago gertatzen da
norberak izaten dituen akatsak
aitzakiatan estaltzea.
Kantua entzuteko sartu hemen: https://www.youtube.com/watch?v=uYwh3YwjpIE
Ondoren, Liernik osatu duen bertsoa entzun dezakezue:
